Kontrola Inspekcji Pracy na lata 2022 – 2024
Liczba kontroli zaplanowana została na podstawie doświadczeń spowodowanych pandemią w latach 2020 – 2021. Z programu działania Państwowej Inspekcji Pracy ogółem, w 2022 roku planuje przeprowadzić 52 tyś. kontroli, a różnymi formami działań prewencyjnych objąć przynajmniej 30 tyś. podmiotów – pracodawców i przedsiębiorców, pracowników, rolników indywidualnych, studentów, uczniów i innych. Działania kontrolno – nadzorcze obejmować będą również wprowadzone zmiany w prawie, w tym zmiany dotyczące pracy zdalnej.
Kontrole będą realizowane w zakresie prawnej ochrony pracy, a działania ich będą skoncentrowane na kontroli prawidłowości zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych i ograniczeniu naruszeń przepisów o czasie pracy oraz wypłacie wynagrodzeń i innych świadczeń ze stosunku pracy.
Program przeznaczony na lata 2022 – 2024 uwzględnia w szczególności:
- Uwagi i zalecenia formułowane przez Radę Ochrony Pracy oraz komisję sejmowa;
- Wyniki dotychczasowej działalności kontrolno – nadzorczej i prewencyjnej;
- Dane statystyki publicznej jw zakresie wypadków przy pracy oraz osób pracujących w warunkach zagrożenia czynnikami środowiska pracy;
- Plany działania Komitetu Wyższych Inspektorów Pracy (SLIC) i Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy z siedzibą w Bilbao.
„Zmiany prawne w katalogu substancji chemicznych, które ostatnio uznane zostały za rakotwórcze oraz zmniejszenie wartości normatywów sanitarnych, jakie muszą zapewnić pracodawcy na stanowiskach pracy, obligują PIP do kontroli procesów pracy, w których wykorzystywane są czynniki o działaniu rakotwórczym lub mutagennym.”
Dla branży budowanej, która wykazuje najpoważniejsze skutki wypadków przy pracy oraz dużą liczbę zagrożeń zawodowych zaplanowano trzyletnią kampanię prewencyjno – kontrolną „Budowa. STOP wypadkom”. W ramach drugiej strategii, pracodawcy będą sprawdzani pod kontem wypełnienia obowiązków nałożonych przez unijne rozporządzenie dotyczące chemikaliów, tj. REACH i CLP.
„Strategią wzmożonego nadzoru nad zakładami pracy objęte zostaną podmioty różnych branż, w których obserwowana jest niepokojąco wysoka liczba wypadków przy pracy oraz wysokie wskaźniki zagrożeń niebezpiecznymi i szkodliwymi czynnikami środowiska pracy. Długofalowe działania kontrolne, a także doradcze i informacyjne (zaplanowane na najbliższe 3 lata), ukierunkowane zostaną na wyegzekwowanie stopniowej, systematycznej i trwałej poprawy warunków pracy w tych zakładach.”
W związku panującą nadal sytuacją epidemiologiczną, Państwowa Inspekcja Pracy będzie kontrolowała również stosowanie się do przestrzegania przepisów ograniczających narażanie na zakażenie wirusem SARS-CoV-2 w zakładach pracy.
Działania kontrolno – nadzorcze będą także dotyczyć umów cywilnoprawnych w warunkach charakterystycznych dla stosunku pracy. Ocenie będą podlegać warunki świadczenia pracy na podstawie umów zlecenie, umów o dzieło oraz umów zawartych z osobami fizycznymi prowadzącymi działalność gospodarczą. PIP podejmie kontrolę w szczególności podmiotów, u których wykryto nieprawidłowości dotyczących wypłacania minimalnej stawki godzinowej.
Przeciwdziałanie i zwalczanie nielegalnego zatrudnienia będzie kolejnym priorytetem kontrolnym PIP. Weryfikacji podlegać będą powierzenia i wykonywania pracy niezadeklarowanej tj. świadczonej całkowicie na „czarno”, ale również zadeklarowanej fałszywie np. wyższym wymiarze czasu niż wskazane w umówię o pracę.
„Za zadanie priorytetowe przewidziane na rok 2022 uznajemy czynności kontrolne podejmowane w zakładach pracy, powierzających pracę cudzoziemcom z tzw. krajów trzecich, w tym także w agencjach pracy tymczasowej. Celem naszych działań będzie eliminowanie negatywnych zjawisk związanych z obecnością tej grupy pracobiorców na polskim rynku pracy, dotyczących nie tylko legalności powierzania i wykonywania pracy, ale także warunków ich zatrudnienia.”
W dalszej części raportu możemy zauważyć, iż w roku 2022 PIP zintensyfikuje działania w obszarze poradnictwa prawnego. Członkostwo w Komitecie Wyższych Inspektorów Pracy, zobowiązuje PIP do realizacji wspólnych zadań dla rynku pracy w Europie. W 2022 r. Urząd będzie realizował czynności kontrolne i działania prewencyjne w ramach kampanii SLIC, która poświęcona będzie przeciwdziałaniu występowania dolegliwości mięśniowo – szkieletowych związanych z pracą. W związku z licznym zatrudnieniem w branży opiekuńczej w Niemczech, PIP będzie dążyć do usprawnienia wymiany informacji z niemiecką instytucją łącznikowa do spraw pracowników delegowanych.
„W 2022 roku Państwowa Inspekcja Pracy planuje promować na arenie międzynarodowej rozwiązania i mechanizmy wy- pracowane w związku z pandemią COVID-19 oraz służące sprawnemu i adekwatnemu dostosowaniu metodyki i narzędzi pracy polskich inspektorów pracy do nowych wyzwań zmieniającego się rynku pracy. Realizacja tego celu możliwa będzie poprzez udział polskich ekspertów w międzynarodowych konferencjach, projektach i inicjatywach, podejmowanych za- równo przez partnerów zagranicznych, jak i międzynarodowe organizacje, agencje i stowarzyszenia działające na rzecz ochrony pracy.”
Bibliografia: