Część I. Karty charakterystyki czy to takie ważne?
Każdy z nas na pewno spotkał się z kartą charakterystyki. Często otrzymujemy ją od dostawcy lub sami ściągamy ze strony producenta, bo ciąży na nas wymóg posiadania jej. Ale co tak naprawdę powinniśmy wiedzieć o karcie charakterystyki? Czy stosując substancje chemiczne zawsze musimy posiadać ten dokument?
Karta charakterystyki stanowi narzędzie służące do przekazywania właściwych informacji dotyczących bezpieczeństwa w odniesieniu do zakwalifikowanych substancji i preparatów, w tym informacji pochodzących z raportów bezpieczeństwa chemicznego.
W szczególności, karta charakterystyki umożliwia pracodawcy stwierdzenie, czy w miejscu pracy znajdują się niebezpieczne czynniki chemiczne, a także ocenę ryzyka wynikającego z ich zastosowania dla zdrowia i bezpieczeństwa pracowników. Aby lepiej zapoznać się z tematem kart charakterystyki, artykuł ten podzielony został na dwie części. Poniżej przedstawiamy odpowiedzi na kilka podstawowych pytań.
Kiedy dostawca powinien dostarczyć nam kartę charakterystyki?
Dostawca jest zobowiązany dostarczyć odbiorcy kartę charakterystyki w przypadku gdy:
- substancja lub preparat klasyfikujemy jako niebezpieczne
- substancja jest trwała wykazująca zdolność do bioakumulacji i toksyczna (PBT) lub bardzo trwała i wykazująca bardzo dużą zdolność do bioakumulacji (vPvB)
- substancja znajduje się na liście sporządzonej zgodnie z art. 59
W przypadku, gdy nasze substancje chemiczne nie są klasyfikowane jako niebezpieczne, dostawca może dostarczyć nam kart charakterystyki „na żądanie”.
Dostawca dostarczył nam kartę charakterystyki w języku angielskim. Czy jest to zgodne z przepisami?
Kartę charakterystyki dostarcza się w języku urzędowym, czyli w naszym przypadku w języku polskim. Jeżeli dostawca dostarczy nam kartę charakterystyki w języku angielskim uznawanym za język uniwersalny, jest to niezgodne i powinien dostarczyć nam jej w języku polskim.
W jakiej formie powinniśmy przechowywać kartę charakterystyki?
Forma w jakiej postanowimy przechowywać karty charakterystyk, nie ma tak naprawdę znaczenia, ma być wygodna dla użytkowników. Coraz częstszym rozwiązaniem jest forma elektroniczna ze względu na łatwość przepływu lub przechowywania dokumentu, ale również nic nie stoi na przeszkodzie, aby dokument ten przechowywać w sposób tradycyjny, czyli osobnym segregatorze.
Czy pracownik powinien podpisać oświadczenie o zapoznaniu się z kartą charakterystyki?
Żadne regulacje prawne nie wskazują, iż pracownik powinien podpisać specjalne oświadczenie informujące o zapoznaniu się z dokumentem. Jest to jedynie dobra praktyka, która przełożyć się może w późniejszym czasie na udowodnienie, że zapoznanie pracownika z zagrożeniami związanymi z daną substancją miało faktycznie miejsce.
Kiedy powinienem otrzymać rozszerzoną kartę charakterystyki?
Rozszerzoną kartę charakterystyki z załączonymi scenariuszami narażenia dostarcza się w momencie, gdy dana substancja stwarzająca zagrożenie jest zarejestrowana w ilości przekraczającej 10 ton/rok. W scenariuszu narażenia opisuje się, w jaki sposób można kontrolować narażenie ludzi i środowiska na działanie substancji, a przez to umożliwić ich bezpieczne użytkowanie.
Co w sytuacji, gdy warunki stosowania danej substancji nie odpowiadają scenariuszowi narażenia dostawcy?
W tym przypadku możemy zastosować tzw. skalowanie. Metodę weryfikacji zastosujemy wyłącznie w przypadku, gdy dany dostawca wykorzystał narzędzia do modelowania, aby oszacować narażenie ludzi oraz środowiska. Skalowania natomiast nie zastosujemy, jeśli ocena została oparta tylko na danych zmierzonych narażenia.