Odśnieżanie dachów- na co zwrócić uwagę?

Zdawać się by mogło, że powoli możemy przygotowywać się do przywitania wiosny. Jednak synoptycy alarmują, że nie jest to czas końca zimy, a mrozy ponownie zawitają do naszych domów. Dlatego też ważne jest odpowiednie dbanie o dach w okresie wzmożonych opadów śniegu.

Regulacje prawne

Zgodnie z art. 61 ustawy Prawa budowanego właściciel nieruchomości lub zarządca budynku jest zobowiązany w odpowiedni sposób pozbyć się zalegającego śniegu z dachu. Szczególną uwagę należy zwrócić na dachy płaskie, najbardziej narażone na wpływ obciążenia śniegiem i lodem. Obiekty o powierzchni zabudowy przekraczającej 2000 m2 oraz obiekty budowlane o powierzchni dachu powyżej 1000 m2, w tym hale magazynowe, wystawowe oraz hale produkcyjne. Dla tego typu obiektów polskie ustawodawstwo nakazuje co najmniej dwa razy w roku, w terminie do 31 maja oraz do 30 listopada przeprowadzić okresowe kontrole stanu technicznego dachu przez osoby o odpowiednich uprawnieniach i specjalności. 

Art. 61 Prawa budowlanego Właściciel lub zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany: utrzymywać i użytkować obiekt zgodnie z zasadami, o których mowa wart. 5 wymogi wobec obiektu budowlanego i urządzeń budowlanych ust. 2; zapewnić, dochowując należytej staranności, bezpieczne użytkowanie obiektu w razie wystąpienia czynników zewnętrznych odziaływujących na obiekt, związanych z działaniem człowieka lub sił natury, takich jak: wyładowania atmosferyczne, wstrząsy sejsmiczne, silne wiatry, intensywne opady atmosferyczne, osuwiska ziemi, zjawiska lodowe na rzekach i morzu oraz jeziorach i zbiornikach wodnych, pożary lub powodzie, w wyniku których następuje uszkodzenie obiektu budowlanego lub bezpośrednie zagrożenie takim uszkodzeniem, mogące spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia lub środowiska.

Sąd może orzec grzywnę w wysokości od 500 do 1000 zł za wykroczenia określone w artykule 93, czyli m.in. za brak okresowych kontroli budynku. Kary mogą być również nakładane przez nadzór budowlany w formie mandatów.

Zgodnie z art. 91a ustawy Prawa budowlanego, za niewłaściwe utrzymanie obiektu lub niezapewnienie bezpieczeństwa, grozi grzywna w wysokości nie mniejszej niż 100 stawek dziennych [stawkę dzienną określa Kodeks karny w artykule 33.3 – nie może być niższa niż 10 zł, ani przekraczać 2000 zł – przyp. MS].

Ile waży śnieg?

Ciężar śniegu ulega zmianom i zwykle jego waga rośnie wraz z czasem zalegania. Przyjmuje się, że najlżejszy jest świeży śnieg, którego waga nie przekracza 70 kg/1m3. Dziesięciokrotnie cięższy za to jest śnieg mokry, który osiągnąć wagę może nawet 600 kg/1m3. Natomiast śnieg zelżały to waga, która może przekroczyć już nawet 800 kg/1m3. Średnie orientacyjne wartości ciężaru objętościowego śniegu podane w normie PN-EN 1991-1-3:2005 można przyjąć na następującym  poziomie: 

• – Świeży śnieg – 1 kN/m3
• – Śnieg osiadły (kilka godzin lub dni po opadach) – 2 kN/m3,
• – Śnieg stary (kilka tygodni lub miesięcy po opadach) – 2,5-3,5 1 kN/m3,
• – Śnieg mokry – 4 kN/m3.

Aby lepiej zrozumieć powagę zalegającego śniegu na dachach naszych budynków, pomnóżmy średnią wagę śniegu przez całkowitą powierzchnię dachu. Wychodzi spory wynik, prawda? Obciążenie dachu pokrywą śnieżną nie stanowi zagrożenia tylko dla budynku, lecz także dla osób przebywających w nim. 

W 2006 r. miała miejsce katastrofa budowana związana z zarwaniem się dachu podczas Międzynarodowych Targów w Katowicach. Prawdopodobnie główną przyczyną zarwania się dachu było jego przeciążeniem śniegiem. Dlatego tak ważne jest dbanie w okresie zimowym o dachy naszych budynków.

Odśnieżanie dachu, kilka sprawdzonych rad?

Przed rozpoczęciem prac na dachu należy przygotować miejsce na tzw. zwałkę/zrzut śniegu. Teren wokół odśnieżanego obiektu, szczególnie w pobliżu strefy zrzutu śniegu, musi być odpowiednio zabezpieczony. Do tego celu najczęściej wykorzystuje się taśmy ostrzegawcze z tablicą informującą o prowadzonych pracach na wysokości. Inaczej będzie w miejscach ruchliwych, tu dodatkowo należy poinstruować pracowników, jak reagować, gdy osoby trzecie ignorują informację o zamknięciu strefy. Rozpoczynając pracę na dachu, należy również zadbać o środki ochrony indywidualnej oraz zbiorowej. Najczęściej wykorzystywane do tego środki to m.in. uprząż dekarska przymocowana do odpowiednich stałych lub przenośnych punktów asekuracyjnych. Sprzęt wykorzystywany podczas prac na wysokości, powinien być serwisowany i przechowywany zgodnie z zaleceniami producenta. Natomiast osoby korzystające z niego, winny zostać przeszkolone z jego użytkowania oraz technik ratowniczych. Do odśnieżania dachu wykorzystuje się najczęściej drewnianą, bądź plastikową szuflę, najlepiej z gumowym obrzeżem. Te o metalowym zakończeniu mogłyby uszkodzić izolację dachu. Również odradza się rozbijania zlodowaceń, które mogą prowadzić do przebicia lub wgniecenia izolacji. Usuwanie śniegu z dachu powinno odbywać się małymi porcjami. Nie należy tworzyć tymczasowych pryzm, które swą masą mogą przeciążyć konstrukcję dachu. Podczas usuwania nawisów śnieżno- lodowych, na dole musi znajdować się pracownik informujący przechodniów o zagrożeniu, nawet jeśli teren jest odpowiednio wygrodzony i zabezpieczony. 

Kiedy odśnieżać

Prawo budowlane zobowiązuje najemców lub właścicieli obiektów z płaskim dachem lub o niewielkim spadku do utrzymania i użytkowania dachu zgodnie z opisanymi w niej zasadami. Projektowane obiekty często uwzględniają zagrożenie jakie może spowodować śnieg, dlatego pomimo opadów śniegu, dachu prawdopodobnie nie trzeba będzie odśnieżać. Chyba, że opady śniegu są szczególnie obfite, a częste zmiany temperatury powodują rozmarzanie i zamarzanie nieprzemiennie zalegającej pokrywy śnieżnej, w takiej sytuacji powinniśmy niezwłocznie przystąpić do odśnieżenia dachu. Niekiedy, w zamian za odśnieżania dachu wystarczy dach posypać solą lub substancjami chemicznymi powodującymi topnienie.